26.1.06

Al Sana Demokrasi!

Merakla beklenen Filistin parlemento secimleri buyuk bir suprizle sonuclandi. A.B. ve A.B.D. nin teror orgutu olarak gordugu Hamas'in ezici bir ustunlukle kazandigi secimler, butun dunyaya sok dalgalari gonderdi. Belki de Filistin tarihindeki ilk ve tek demokratik secimler, diger Ortadogu ulkelerinde de demokratik secimler olursa ne gibi sonuclar cikabileceginin cok onemli bir gostergesi oldu.

Simdi A.B.D. de ki neo-con cevreler Ortadogu ya demokrasi getirme planlarini gozden gecirmek zorunda kalacaklar, ve boylece bolgedeki diktatorlerin eline yeni kozlar gececek. A.B.D. nin Ortadogu da gercekten idealist bir dis politika izleyip izlemedigini ve o ozgurluk ve demokrasi nagralarinin gercek olup olmadigini test edecek Filistin secimleri. Baskan Bush simdiden Hamas in silahlarini birakmasi ve Israil i tanimasi icin baski yapiyor ama tabi destekledigi demokratik secimleri elestiremiyor ama hayal kirikligi yuzunden okunuyor. Hamas in silahlarini birakmasi gerektigini soylerken Filistin'i senelerdir yoneten Fatah partisinin de silahli bir kanadi oldugunu unutuyor. Sivilleri Israil ordusu karsisinda savunmasiz olan bir ulkenin silahli militanlari olmasi cok mu sasirtici? Hamas a daha ne gibi baskilar yapilacagini ve Hamas in bu yeni politik rolune ne kadar alisacagi ve nasil davranacagini gelecek gunlerde gorecegiz.

Iste demokrasi boyle birsey, nasil Bush Jr. i iki kez iktidara tasimis ve liberalleri A.B.D yi terk edecek noktaya getirmisse, Filistin de de herkesi mutlu etmeyen ama kabullenmesi gereken bir durum yaratti. Bundan yillar once yine secimler Avusturya da irkci Jorg Heider'i basa getirdiginde de ayni sey olmus ve halkin demokratik istegi A.B. nin"nazifobia"sindan dolayi gormezden gelinmisti.

A.B. ve A.B.D. nin ya Ortadogu'da demokrasiyi tam olarak desteklemesi ya da elini ayagini bolgeden, destegini diktatorlerden cekip, degisimi uzaktan seyretmesi gerekli. Cunku bu ikiyuzluluk bolgede ki demokratik hareketlere darbe vurmakla kalmiyor bolge halklarinin Bati ya olan nefretini de korukluyor.

19.1.06

Iran'in Hakki Iran'a

Nukleer enerji ve silahlar gectigimiz yuzyila damgasini vuran ogelerdi. Butun gelismis ulkelerin nukleer silahlari olmasada, en azindan nukleer enerji santralleri var. Nukleer silahi olmayan Japonya ve Almanya gibi ulkelerin ise bunlari bir kac ay icinde uretebilecek kapasiteleri var. Gelismekte olan ulkeler ise bu trendi biraz gec yakaladi ve nukleer cagin sarkmasini sagladi. Once Kuzey Kore sonra Pakistan ve Hindistan nukleer silahlarina kavustu, simdi ise Iran bu ozel klube girebilmek icin sanci cekiyor.

Enerjinin giderek onem kazandigi gelisen ve buyuyen dunyamizda Turkiye dahil herkesin nukleer enerji opsiyonunu goz onunde bulundurmasi gerekli. Hatta Rusya-Ukrayna arasinda ki dogalgaz krizinden sonra iki kez dusunmesi gerekli. Belki Iran in nukleer amaclarini masumane gormek yanlis olabilir ama Iran da herkes gibi farkinda ki petrol ve dogalgaz rezervleri sonsuz degil.

Iran in yanlisi ise cok kritik bir zamanda cok radikal bir Cumhurbaskani secerek, aciklamalar ve tavirlariyla tansiyonu arttirmis olmasi. Belki A.B.D. nin Irak'da sikistigini, Kuzey Kore ye karsi birsey yapamadigini gorup, firsat bu firsattir diye dusunuyor olabilirler. Unutmamalari gereken sey ise su anda belirsiz bir durumda olsa da seksenlerde oldugu gibi Iran in nukleer kapasite kazanmasina en sert cikan Israil olacaktir ve 1981 de Irak'a yaptigi gibi A.B.D. 'nin onayi ile bu kez Iran in nukleer tesislerini vurabilirler.

Her ne kadar nukleer silah konusundaki cifte standarta karsi ciksamda Iran gibi fanatik ve radikal guclerin iktidarda oldugu bir ulkenin nukleer silah uretme kapasitesini kazanmasi baska ulkeler kadar Turkiyeyi de endiselendirmelidir. Nukleer silah sahibi olmak icin illa A.B.D. nin muttefiki olmak gerekmemelidir, ancak uluslararasi konjokture saygi duymayan ve komsularini tehdit eden bir ulkenin de cizgisini degistirmeden bu hakkini kullanmasi ozellikle menzil icinde ki ulkeler icin cok tehlikeli bir hal alabilir. Bu kucuk ihtimal bile Turkiye'nin nukleer stratejisini, eger varsa tabi, gozden gecirmesini gerektirir.