Farkina vardim ki bu blog yayina basladigindan beri Turkiyenin onemli sorunlarindan biri olan Kurt sorunu ile ilgili bir yazi yazilmamis, bende Hakkari de ki son gelismeler isiginda konuya deginmek istedim.Cok degil 1999 yilininin Subat ayinda bir odul toreninde unlu sarkici Ahmet Kaya "Kurt realitesini kafaniza vurucam" dedigi icin kufur ve catal, bicak yagmuruna tutulmustu. Bu olaydan kisa bir sure sonra aleyhine baslatilan kampanyadan dolayi ulkeyi terk etmek zorunda kalmisti. Belki farkinda degiliz ama gecen alti senede aslinda cok sey degisti ama ne yazik ki Ahmet Kaya nin omru ne halk icinde Kurtce sarki soyleyebilmeye ne de degisimleri gormeye yetmedi. Yine bundan 10-15 sene oncesine kadar Kurt kelimesi agiza bile alinmiyor hatta "Dag Turkleri" diye bile adlandiriliyorlardi. Simdi ise meydanlarda Basbakan bas bas Kurt sorunu diye bagirmakta.
Son yillarda biraz da AB nin de kamcilamasi ile AKP hukumetinin Kurt sorunu hakkinda onemli aciklamalari ve adimlari var. Ayni zamanda medyanin onderliginde toplumunda bu konuda daha duyarli ve acik fikirli olmaya basladigini goruyoruz. Askerimiz de bu mucadelenin sadece silahla kazanilamayacaginin ve sorunun sosyal boyutunun farkinda. Cozum icin ilk adim problemin oldugunu kabullenmek ve teshisi koymaktir ve artik Turkiye Cumhuriyeti gec de olsa bunu yapmaktadir. Somut adimlara gelince bu konuda hala belki Kurtce konusundan baska bir ilerleme kaydedilmedi ne yazik ki.
Hep bilinen sey sorunun basta ekonomik olduguydu ama 30 senedir bu konuda kapsamli bir proje uretilemedi ve sadece tesvik ile sorunun cozulemeyecegi artik anlasilmistir umarim. Guneydoguyu kalkindiricak denen GAP projesinin ne kadar demode oldugu, artik kar getirmeyen eski bir ekonomik yapiya dayandigi gorulemedi ve bu yuzden koyden kente goc ve yoksulluk onlenemedi. Hakkari de gelisen son olaylar gosterdi ki Turkiye artik reflekslerini pozitif yonde kullanmaya ve karsi bir tepki olusturmak yerine sorunlari anlamaya ve cozmeye yoneliyor. Ancak sosyal ve kulturel reformlar ekonomik gelisimle desteklenmezse sorunu cozmeye yetmeyecektir.
Basbakanin konudaki aciklamalari gec kalmis ama manali bir jest idi, artik lafi birakip somut adimlarin atilmasi lazim. Devletin askeriyesinden ilgili bakanliklarina, DPT ve hatta uluslararasi kurumlara kadar tum kuruluslarini ve yetkilerini kullanarak ozel bir komisyon kurmasi ve Dogu ve Guney Dogu Anadolu bolgesi icin taze, realist ekonomik modeller ve cozumler uretmesi gerekmekte, yoksa caresiz halkin tekrar siddete sarilmasi cok muhtemel gozukuyor.
8 yorum:
Serim bölgesel gerikalmışlığı vurgulamış. Doğu ve Güneydoğu Anadolu ekonomik olarak kalkınamadığı için böyle bir sorun varmış gibi anlatmış. Ekonomik gerikalmışlığın önemli bir etkisi olsa bile, olayın sadece ekonomiye indirgenemeyeceğini düşünüyorum. Orta Anadolu da bir hayli geri kalmış, hatta Kastamonu, Çankırı, Çorum gibi bazı illerimizde fakirlik Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan çok daha fazla ama oralarda böyle bir etnikleştirilmiş sorun yok. Dahası, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'nun kalkınacağı yok. Bakın dünyanın en kalkınmış ülkelerinden birisi ABD, ama burada bile bütün zenginlik New York-Chicago arasındaki Kuzeydoğu bölgesinde ve Kaliforniya yöresinde yoğunlaşmış. Güney eyaletlerinin (Alabama, Arkansas, vesaire) ve Batı eyaletlerinin (Wyoming, Idaho, vs.) gerikalmışlığı yüzyıllardır devam ediyor ve kalkınacakları da yok. Bunlar hiç bir zaman New York veya Kaliforniya kadar kalkınmış olmayacak hatta aradaki farkı bile kapatamayacak bence. Kapitalizm böyle işte sevseniz de sevmeseniz de öyle. Batı Anadolu'ya yatırım yapan zaten ya oradaki zengin şehirleri beslemek için yada oradan Kapıkule'yi geçip AB'ye ihracat yapmak için yatırım yapıyor. Bu işadamı niye gidip Bingöl'e yatırım yapsın. Bingöl'ün Muş'un vs. kendi iç pazarı yok, Avrupa Birliğine komşu falan da değil, e bi de elverişsiz bir coğrafyası var. Güneydoğu Anadolu belki Suriye-Irak-İran sınır ticaretiyle biraz da olsa kalkınabilir. Nitekim Gaziantep kalkındı. Ama Doğu Anadolu'nun ekseriyeti hiç bir zaman Batı Anadolu'yla aynı ekonomik seviyeyi yakalayamayacak, bunu böyle kabul edip siyaseti belirlemek lazım. Boş umut dağıtmayalım. Bu bölgeler de kalkınır, eğer devlet bizzat gidip yatırım yapmaya başlarsa. Ama AKP başta olmak üzere son 25 yıldır herkes devlet girişimciliğini karsız ve kötü bir siyaset olarak terketmeye karar verdi. KİT'leri sattık, özelleştirme her zaman 1 numaralı öncelik. Bu koşullar altında 'devlet Muş'a fabrika kursun' derseniz size 'komünistler Moskova'ya' derler. Sanırım Serim arkadaşımız da bunu tavsiye etmez. Ama özel sektörle veya devlet teşvikleriyle falan doğunun kalkınması mümkün değil. Belki de başbakan da bunu anladı ki kimlik siyaseti yaparak sorunu çözmeye çalışıyor. Maalesef bunu yaparken kullandığı terimler beni de rahatsız etti. 'Türk, Kürt, Laz, Çerkez, Gürcü, Boşnak, vs.' diyor. Oysa 'Türk' zaten bir üst kimlik, etnik bir tanım değil. Boşnak da, Çerkez de, Laz da, Gürcü de 'Türk' Eğer 'Türk' olduklarını düşünmeseler kalkıp ta Bosna'da veya Kuzey Kafkasya'dan Türkiye'ye göç etmezlerdi. Başbakan Türk'ü diğer etnik alt kimliklerle aynı seviyeye çekerek yanlış yapmış. Bunların arasında siyasallaşarak Türk kimliğini red seviyesine gelenler zaten sadece Kürt'lerin ufak bir kısmı, yani HADEP-DEHAP çizgisine oy verenler. Şimdilik bu kadar. Serim arkadaşımdan bu ve diğer yorumları da bi noktada posting olarak sayfaya koymasını rica ederim. Comment'leri okumaya üşenenler var internet surferları arasında...
mrebalar Sermet Serim Cetin, Basliginiz this post ilgimi cekti. Blog unuz cok guzel. turkiye ile ilgi oldugu icin buldum turkiye sitesinden buldum. Blogunuz takip etmeye calisicam.
Sener e, yapici yorumundan dolayi tesekkur ediyorum. Yalniz A.B.D. veya baska herhangi bir gelismis ulkeden verdigi orneklerin yalnis oldugunu dusunuyorum. Her ulkenin belirli geri kalmis bolgeleri, sehirleri, eyaletleri olabilir ama gelismis ulkeler bu bolgelere de ayni kalitede devlet servisi, ulasim, elektrik, egitim ve guvenlik saglamaya calisarak, vergileri ve yasam giderlerini az tutarak bu geri kalmis bolgeleri daha cazip hale getirmektedirler. Bizim zaten secim sistemimiz carpik oldugundan hep buyuk sehirlerin ve nufusu yuksek gelismis bolgelerimizin mecliste sesi daha cok cikiyor ve az milletvekili olan Dogu ve Guney Dogu bolgesi illerimiz meclisten baslayarak hep arka plana itiliyor. Sener in verdigi A.B.D. orneginden devam edersek, A.B.D. kongeresi her sene North Dakota, Utah, Alabama gibi eyaletlere ekonomik ve sosyal projeler icin milyarlarca dolar odenek veriyor ve herhalde A.B.D. sosyalist veya komunist olmakla suclanabilecek son ulkedir. Belki Turkiye nin butcesi veya yeterli odenegi olmayabilir ama bolgede istikrar isteyen uluslararasi kuruluslarla isbirligi yapilip odenek saglanabilir. Ayrica Dogu ve Guney Dogu Anadolu nun sinir kapilari olma ozelligi on plana cikarilarak, komsularimizla ozel anlasmalar yapip, sinir kapilarini daha cazip hale getirip bolgenin ekonomik sorunlarini biraz da olsun azaltmak mumkun.
kendi sitelerinin reklamini yapmak isteyenler otomatik olarak gonderiyor sanirim.
ne sacmaliyorsunuz yine?
ahmet kaya denen satilmis insan kiligindaki yaratik ulkesini satan biri.oldugune kesinlikle inanmiyorum , boyle bir medya coktan bulurdu mezarini.boyle seylere pek meraklilar.ahmet kaya oyle serefsizki TURK SILAHLI KUVVETLERInin ASKERINE hakaret eder, dagdaki teroristi (satilmisi) savunmak icin "dagdaki gerilla ASKERIN kafasina ayagini koyup fotgraf cektirmiyor" diyebilecek kadar serefsiz.
basbakanlik mertebesine cok kolay ve ustun vasiflarla yerlesen recep tayyip erdogan TURKluk kimligini 2. plana, kurdlukle beraber ayni kefeye koyma gafletinde bulunacak kadar TURKlugu asagilamis, TURKLUK kimliginden utanmistir.biz boyle bir basbakan istemiyoruz.
peki doguda guneydoguda TURK yokmu?TURKler neden ayaklanmiyor?
bunu aciklayin lutfen?
Oncelikle Mehmet Bey, kimsenin birsey sacmaladigi yok, herkes burada gorusunu, yorumunu serbestce yaziyor. Ahmet Kaya nin oldugune ve mezari olduguna inanmiyorsaniz zaten ne tarz fantastik bilgi kaynaklariniz oldugu belli. Ben sahsen insanlari suclamak, damgalamak yerine kokleri 1. Dunya Savasina dayanan sorunun ne oldugunu anlamaya ve cozumler uretmeye calisiyorum. Turkiye de ki milyonlarca Kurt un bir anda yokolmayacagi dusunulurse size de ancak komplo teorilerine ve fantazilere inanmak yerine olaya daha derin bir analizle yaklasmanizi ve bir daha ki yorumunuzda bir cozum onerisi getirmenizi tavsiye edebilirim.
ahmet kayanin cenazesini gordunuzmu siz?cenazeye kim katilmis? goruntuleyen bir kamera varmi?
ben milyonlarca kurdu yok etmekten bahsetmiyorum.sadece burasi TURKIYE CUMHURIYETI diyorum.burasi Turkiye yani Turklerin Cumhuriyeti.burada Turklerin kanunu gecerlidir.etnik azinlik diye birsey yoktur.yasayan herkes ben Turkum demek zorundadir.avrupa birliginin destegiyle , daha dogrusu gaza getirmesiyle kurdleri kimse tanimaz.kurdleri tanimak mi demokrasi? neden 80li yillarda kurd yerine "dag TURKleri" deniyordu?
cevap vermediginiz bir sorum var. kurdlerin yasadigi bolgelerde TURKLER yasamiyormu? ayni ekonomik zorluklari kurdlerle beraber TURKlerde yasamiyormu? peki soruyorum TURKLER neden daga cikmiyo?
ve Sayin Cetin neden daga ciktilar? neden Turkiye'yi bir butun olarak savunan kurdleri mi savunuyosun , yoksa dagdaki serefsizi mi?
madem ki hakli olduklarini savunuyosunuz , mademki haklilar neden daga ciktilar?
siz cakalin evcillestirildigini gordunuz mu? yada cakalin laftan anladigini gordunuzmu?
bu sorun silahla dagdaki kurdleri temizleyerek , avrupa birliginin yaptirimlarindan kurtularak , leyla zana gibi serefsizlere soz hakki vermeyerek cozulur.
kurdlerin zaten soz hakki var TURKIYEDE.bakin icisleri bakani kurd kokenli...en onemli bakanliklarin basinda.bundan buyuk soz hakkimi olur.
lutfen yukarda tekrarladigim soruma cevap veriniz.
Benim anlatmaya calistigim Turkiye Cumhuriyeti devletinin yillarca Kurt kimligini yok saymasinin uzerine bolgenin ekonomik geri kalmisligi arti 80 lere kadar bolgede devlet kurumlarinin yoklugundan dolayi Turkcenin ve Cumhuriyetin olusturdugu Turkluk bilincinin gelismemesi. Cok guzel soyluyorsunuz Mehmet Bey burasi Turkiye Cumhuriyeti ve burda Turkler yasar diye ama bu sadece soyleyerek olmuyor. T.C. kuruldugunda Anadolu da Turk kokenli insanlar cogunlukta olsa da Turkce den baska bircok dil konusuluyor ve bircok farkli etnik grup yasiyordu. Eger istikrarli uniter bir ulus devlet istiyorsaniz farkli azinliklari ya ekonomik ya da kulturel olarak asimile etmek zorundasiniz ve T.C. bunu Kurtler haric bircok etnik azinlik icin yapmayi basardi. Rumlarin cogundan mubadele sistemi ile kurtuldu, diger unsurlar da egitimle verilen doktrin ve ekonomik integrasyonla Turk milleti icine dahil edildi.Guney ve Dogu Anadolu ise biraz cografi konumundan da dolayi Ataturk ten baslayarak askeri baski ile hizada tutulmaya calisildi. Dusunun 1980 li yillara kadar bolgede Turkce bilenler azinliktaydi, ne turkce gazete ne kitap ne televizyon seyredemeyen insanlar nasil entegre olsunlar?. Kimse burda PKK yi veya teror orgutlerini savunmak icin Kurt sorunundan bahsetmiyor ama insanlarin neden daga cikma ve Turk Devleti ne dusman olma gibi davranislar icine girdigini anlamaya calisiyoruz. Osmanli doneminde Aleviler veya savasin ilk yillarinda Ruslara karsi Cecenler niye daha cikmislarsa Kurtler de seslerini duyuramadiklari, politik bir cikis yapamadiklari ve sorunlarina cozum getirilmedigi icin umutsuzluktan daga cikmislardir. Acaba duzgun bir isi gucu olan, kendini ozgur hisseden bir insan evini, ailesini birakip daga cikar mi? Burda ic ve dis provakasyon da buyuk rol oynamistir ama isyana elverisli ortami T.C. hazirlamistir. Tabi ki daga cikmak veya terorist saldirilarda bulunmak yapici bir cozum degildir ama bolge insaninin karakterini ve ulkemizde ki demokratik kulturun azligini goz onunde bulundurdugumuzda sasilicak bir olay da degil.
Sorunuzun ikinci bolumune gelince, tabi ki bu bolgerlerde Turk kokenli vatandaslar yasiyor ama onlara karsi ayrimcilik yapilmiyor. Onlar kendi dillerini serbestce konusabiliyor ve onlar kendilerini Turkiye Cumhuriyetinin bir parcasi hissediyorlar. Eminim onlarin da Devlete tepkileri vardir ama bolgede ki cogunluk olan Kurtlere karsi ellerinde ki tek kozu kaybederek olasi bir Kurt devletinin parcasi olmak istemediklerinden seslerini cikarmiyolardir.
Sizin de dediginiz gibi Icisleri Bakanimiz ve hatta eski Cumhurbaskanimiz merhum Turgut Ozal da Kurt kokenlidir ama onlar iyi halli ailelerden gelen, Turkce bilen, Universite okumus, Turk kulturune entegre olarak basari saglamis ve asimile olmus kisiler ve onlar gibi milyonlarcasi var Turkiye nin degisik bolgelerinde yasayan.Yalniz bir o kadar da dislanmis, entegre olamamis, umutsuz, egitimsiz, issiz Kurt var ve bunlar hakli veya haksiz sucu Turk devletine atmakta. Devlete dusen ise yillarca yaptiklari gibi kestirip atip, kafalarina vurmak degil, sorunu anlayip vatandaslarinin sorunlarina bir care aramaktir. Kalici cozum ancak bu yaklasimla mumkundur.
Not: Ahmet Kaya nin Paris te ki mezarinin resimlerini gormustum ve hatta cenazesi Turkiye ye getirilmek isteniyordu ama Ahmet Kaya burda bir ornek ve kucuk bir detay o yuzden bosverin.
Yorum Gönder